Η εικόνα αλλάζει ραγδαία στην Λιβύη και πως αντιδρά η Ελλάδα.
Μαζική αποχώρηση εκατοντάδων Ρώσων μισθοφόρων οι οποίοι πολεμούσαν στο πλευρό των δυνάμεων του στρατάρχη Χαφτάρ παρατηρείται τις τελευταίες ημέρες.
Περίπου 1.000-1.400 μισθοφόροι οπισθοχώρησαν στο αεροδρόμιο της Λιβυκής πόλης Μπάνι Ουαλίντ περίπου 150 χλμ ΝΑ της Τρίπολης, σύμφωνα με το Bloomberg.
Σύμφωνα με τον δήμαρχο της πόλης Μπάνι Ουαλίντ περίπου 1.500 Ρώσοι και Σύροι μισθοφόροι έφυγαν από το αεροδρόμιο της πόλης προς την αεροπορική βάση αλ Τζούφρα στην κεντρική Λιβύη την οποία ελέγχουν οι δυνάμεις του Χαφτάρ, ο εκπρόσωπος των οποίων πάντως το αρνήθηκε.
Ο ίδιος ανέφερε ότι συνεχίζουν να καταφτάνουν και άλλοι μισθοφόροι, αλλά δεν είναι επιθυμητοί στην πόλη του που επιθυμεί να παραμείνει ουδέτερη.
Τι σημαίνει η αποχώρηση των Ρώσων μισθοφόρων
Οι λόγοι της υπαναχώρησης των μισθοφόρων από την ευρύτερη περιοχή της Τρίπολης δεν είναι σαφείς πάντως αναμφίβολα πρόκειται για μια πολύ σημαντική εξέλιξη.
Το Al Jazeera ανέφερε ότι μεγάλο μέρος του εδάφους που είχε κερδίσει πλησίον της λιβυκής πρωτεύουσας ο Χαφτάρ, από τον Απρίλιο του 2019, οφείλεται ακριβώς στη συμβολή των εν λόγω ξένων στρατιωτικών δυνάμεων.
«Δεν ξέρουμε γιατί φεύγουν σε αυτή την κρίσιμη στιγμή, καθώς ο Χαφτάρ χάνει έδαφος. Η απόσυρση των Ρώσων μπορεί να έχει μεγάλες συνέπειες για τις δυνάμεις του Χαφτάρ», ανέφερε ο ρεπόρτερ του Al Jazeera, επισήμανση με την οποία συμφωνεί και ο Τζαλέντ Χαρχαουί, ερευνητής στο Ινστιτούτο Clingendael, ο οποίος χαρακτηρίζει τη Wagner ως «μια από τις πιο αποτελεσματικές και καλύτερα εξοπλισμένες ξένες δυνάμεις στο βασικό μέτωπο».
Ο Εμάντ Μπαντί του Ατλαντικού Συμβουλίου με ειδίκευση τα ζητήματα της Λιβύης, συμφωνεί ότι η αποχώρηση των Ρώσων μισθοφόρων είναι ένα σημαντικό πισωγύρισμα για τον Χαφτάρ.
«Μόνο να εικάσουμε μπορούμε γιατί υποχώρησαν τώρα, αλλά πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι κατά την περασμένη εβδομάδα, η Τουρκία αναβάθμισε τις αεροπορικές της δυνατότητες στη Λιβύη και έχει αποδυναμώσει σημαντικά το στρατηγικό πλεονέκτημα που παρείχαν εκεί οι Ρώσοι μισθοφόροι».
Σύμφωνα με τον ίδιο είναι «εξόφθαλμο» ότι υπάρχει «κάποιου είδους άτυπη συμφωνία μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης» προκειμένου να αποσυρθούν με ασφάλεια οι μισθοφόροι.
Στο πλαίσιο αυτό, σύμφωνα με την ανακοίνωση των δυνάμεων της GNA, «ένα στρατιωτικό μεταγωγικό αεροσκάφος τύπου Antonov 32 προσγειώθηκε το Μπάνι Ουαλίντ» για να συμμετάσχει στην απομάκρυνση των μισθοφόρων της Βάγκνερ «προς άγνωστη κατεύθυνση».
Συνολικά, επτά στρατιωτικά αεροσκάφη έφτασαν από την Κυριακή στο Μπάνι Ουαλίτ, μεταφέροντας πυρομαχικά και στρατιωτικό εξοπλισμό και θα αναχωρήσουν «με τους μισθοφόρους» της ιδιωτικής εταιρείας Βάγκνερ. Η GNA υποστηρίζει ότι 1.500-1.600 μισθοφόροι βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην πόλη.
Σε ένα βίντεο που μεταδόθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι Libya al-Ahrar, που εδρεύει στην Τρίπολη, διακρίνονται ένοπλοι άνδρες να επιβιβάζονται σε ένα αεροσκάφος που μοιάζει με Antonov 32. Στον διάδρομο του αεροδρομίου φαίνεται και ένα ρωσικό αντιαεροπορικό σύστημα Pantsir.
Οι εξελίξεις στη Λιβύη, που όπως όλα δείχνουν θα οδηγήσουν άμεσα σε νέες συνομιλίες και συμβιβασμό για τη νομή της εξουσίας, συνδέονται άμεσα με την υλοποίηση του τουρκολιβυκού Μνημονίου. Έτσι, εξηγείται και η νέα προαναγγελία σεισμογραφικών ερευνών από την Τουρκία, νότια της Κρήτης, τον Ιούλιο, περιοχή που προσδιορίζεται στο διμερές Μνημονίου, το οποίο Ελλάδα, ΕΕ και ΗΠΑ χαρακτηρίζουν ανίσχυρο και προβοκατόρικο, χωρίς ωστόσο να έχουν επιβάλλει σχετικές κυρώσεις ή να έχουν προειδοποιήσει σχετικά την Τουρκία.
Αν και τα μηνύματα από τη Λιβύη είναι ακόμα αντιφατικά, δεδομένου ότι η πλευρά του Χαφτάρ εμφανίστηκε την περασμένη Πέμπτη να προαναγγέλλει αεροπορικές επιδρομές κατά τουρκικών στόχων στη Λιβύη, «καλωσορίζοντας» παράλληλα και τη μετάβαση ρωσικών μαχητικών αεροσκαφών (MiG 29, Sukhoi 24) από τη Συρία στο λιβυκό μέτωπο, ενώ τώρα φαίνεται να μην απολύει τη στήριξη της Ρωσίας, όπως αυτή καταγραφόταν στην παρουσία μισθοφόρων της εταιρίας Wagner.
Τώρα, όμως, όπως αναφέρουν διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία και πηγές στην Λιβύη, η Μόσχα φαίνεται αποσύρει τη στήριξή της στον στρατάρχη Χαφτάρ, αφού ο ίδιος σημείωσε μεγάλε ήττες μέσα στην Τρίπολη, έχασε από την Τουρκία αεροπορική βάση και απέτυχε να παρεμποδίσει την εγκατάσταση τουρκικών αντιαεροπορικών συστημάτων, τα οποία καλύπτονται πλέον από το NATO, όπως διαβεβαίωσε ο Γενς Στόλτενμπεργκ.
Την τελευταία φάση των εξελίξεων σηματοδότησε η δημόσια στήριξη του γενικού γραμματέα του NATO υπέρ του της κυβέρνησης του Φαγιέζ αλ Σάρατζ, σε συνομιλία του με τον Ταγίπ Ερντογάν και σε συνέντευξή του σε ιταλική εφημερίδα, παρά τις διαβεβαιώσεις περί του αντιθέτου που ισχυρίστηκε ότι είχε η ελληνική κυβέρνηση, μέσω της διπλωματικής αποστολής της Ελλάδας στη Συμμαχία.
Στο μεταξύ, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, είχε επικοινωνία με τον πρόεδρο της Βουλής της Λιβύης, Αγκίλα Σάλεχ Ίσα, ενώ απέφυγε ή δεν δημοσιοποίησε ενδεχόμενες επαφές με τον στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, που είχε στηρίξει ανοιχτά μέχρι τώρα.
(Με πληροφορίες από ΑΠΕ – ΜΠΕ, Bloomberg, crisismonitor, libya.liveuamap, Al Jazzera)
